Bảo trì phòng ngừa thiết bị là gì? Hướng dẫn lập kế hoạch bảo trì phòng ngừa

Bảo trì phòng ngừa thiết bị là một chiến lược quản lý tài sản nhằm ngăn ngừa hoặc giảm thiểu sự cố và hỏng hóc của thiết bị máy móc trong quá trình sản xuất và dịch vụ. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giới thiệu về các loại bảo trì phòng ngừa, các ưu điểm và nhược điểm của phương pháp này, cũng như cách lập và triển khai một kế hoạch bảo trì phòng ngừa hiệu quả cho doanh nghiệp của bạn.

1. Bảo trì phòng ngừa thiết bị là gì?

Bảo trì phòng ngừa thiết bị là phương pháp bảo trì được thực hiện định kỳ và có kế hoạch đối với các thiết bị, máy móc nhằm giảm nguy cơ hỏng hóc thiết bị cũng như thời gian ngừng máy ngoài kế hoạch có thể gây tốn kém cho doanh nghiệp. Bảo trì phòng ngừa thiết bị được xem là hiệu quả khi việc lên kế hoạch và thực hiện chiến lược này được dựa trên thông tin chi tiết về dữ liệu thời gian thực của máy, từ đó, đội ngũ kỹ sư có thể ngăn ngừa hoặc giảm khả năng xảy ra hỏng hóc của trang thiết bị.

2. Có bao nhiêu loại bảo trì phòng ngừa thiết bị?

Có nhiều loại bảo trì phòng ngừa thiết bị khác nhau, tùy thuộc vào tiêu chí và phương pháp được áp dụng. Mỗi loại bảo trì phòng ngừa thiết bị sẽ có ưu điểm và nhược điểm riêng như sau:

Bảo trì dựa trên thời gian (Time-based Maintenance)

Là bảo trì được thực hiện trên thiết bị, máy móc theo kế hoạch được lên lịch trước, dựa trên thời gian hoặc số giờ hoạt động của thiết bị.

• Ưu điểm là đơn giản, dễ lập kế hoạch và thực hiện
• Nhược điểm là có thể bỏ qua các thiết bị chưa cần bảo trì hoặc bỏ sót các thiết bị cần bảo trì gấp.

Bảo trì dựa trên lỗi tìm thấy (Failure Finding Maintenance)

Bảo trì được thực hiện để kiểm tra các thiết bị an toàn hoặc dự phòng, như cảm biến, van, công tắc, để đảm bảo chúng vẫn hoạt động khi cần thiết.

• Ưu điểm là tiết kiệm chi phí và thời gian bảo trì cho các thiết bị an toàn hoặc dự phòng.
• Nhược điểm là có thể gây nguy hiểm nếu thiết bị không hoạt động khi cần thiết.

Bảo trì dựa trên rủi ro (Risk-based Maintenance)

Bảo trì được thực hiện dựa trên mức độ rủi ro của từng thiết bị đối với sự an toàn và sản xuất. Các thiết bị có rủi ro cao sẽ được ưu tiên bảo trì hơn các thiết bị có rủi ro thấp.

• Ưu điểm là tối ưu hóa ngân sách và tài nguyên bảo trì cho các thiết bị quan trọng.
• Nhược điểm là yêu cầu phải đánh giá rủi ro một cách chính xác và khách quan.

Bảo trì dựa trên điều kiện (Condition-based Maintenance)

Là bảo trì được thực hiện dựa trên tình trạng thực tế của thiết bị, được đánh giá qua các chỉ số kỹ thuật như nhiệt độ, áp suất, rung động, tiếng ồn… Các thiết bị chỉ được bảo trì khi có dấu hiệu hỏng hóc hoặc giảm hiệu suất. Ưu điểm là giảm thiểu việc bảo trì quá mức hoặc không đủ, tăng hiệu suất và tuổi thọ của thiết bị. Nhược điểm là yêu cầu có các công cụ và kỹ thuật đo lường chính xác và tin cậy.

Bảo trì dự đoán (Predictive Maintenance)

Là bảo trì được thực hiện dựa trên các phân tích và mô hình toán học để dự đoán thời điểm xảy ra sự cố hoặc hư hỏng của thiết bị. Các thiết bị được bảo trì khi có khả năng cao sẽ gặp sự cố trong tương lai gần.

• Ưu điểm là có thể dự đoán được thời điểm xảy ra sự cố hoặc hư hỏng của thiết bị, giúp lập kế hoạch bảo trì kịp thời.
• Nhược điểm là yêu cầu có các phân tích và mô hình toán học phức tạp và chính xác.

3. Ưu nhược điểm của bảo trì phòng ngừa thiết bị

Bảo trì phòng ngừa thiết bị là một hình thức bảo trì thiết bị và tài sản kinh doanh bằng cách thực hiện các kiểm tra và sửa chữa định kỳ để ngăn ngừa các sự cố hoặc hư hỏng.

Ưu điểm

• Giảm thời gian ngừng máy và chi phí bảo trì khắc phục.
• Kéo dài tuổi thọ và hiệu suất của thiết bị.
• Ít gián đoạn trong hoạt động sản xuất và dịch vụ.
• Tăng cường an toàn lao động và tuân thủ các quy định pháp lý.

Nhược điểm

• Chi phí đầu tư cho bảo trì ban đầu có thể cao.
• Yêu cầu nhiều nhân lực, tài nguyên và thiết bị giám sát.
• Có khả năng bảo trì quá mức hoặc không đủ cho một số thiết bị.
• Yêu cầu chuyên môn cao về phân tích dữ liệu và mô hình dự đoán

4. Cách lập kế hoạch bảo trì phòng ngừa thiết bị

Cách lập kế hoạch bảo trì phòng ngừa thiết bị có thể khác nhau tùy theo từng doanh nghiệp và loại thiết bị. Tuy nhiên, một số bước chung có thể được tham khảo như sau:

• Xác định mục tiêu và những ưu tiên trong bảo trì phòng ngừa, như: giảm thời gian ngừng máy; cải thiện hiệu suất; tăng độ tin cậy của thiết bị.
• Lập danh sách tài sản, máy móc và thiết bị cần được bảo trì phòng ngừa. Xác định mức độ ưu tiên và nghiêm trọng của từng tài sản dựa trên giá trị, lợi tức đầu tư và tần suất sử dụng.
• Xem xét ý kiến từ nhiều nguồn, như những người sử dụng thiết bị thường xuyên, các kỹ thuật viên bảo trì, các chuyên gia tư vấn. Hỏi về điều kiện làm việc cụ thể, tần suất sự cố và trục trặc, cũng như cách thức vận hành của thiết bị.
• Tận dụng công nghệ phù hợp để số hóa thông tin và lưu giữ hồ sơ chi tiết về bảo trì. Sử dụng các phần mềm quản lý bảo trì hoặc các thiết bị theo dõi thông minh để giúp nhân viên tiếp cận, chia sẻ và cập nhật thông tin dễ dàng hơn.
• Lên lịch bảo trì phòng ngừa cho từng tài sản dựa trên thời gian hoặc việc sử dụng thiết bị. Xác định các nhiệm vụ bảo trì cụ thể, như kiểm tra, vệ sinh, thay thế, điều chỉnh. Giao đúng nhiệm vụ cho đúng cấp độ của nhân viên được đào tạo hoặc chuyên gia tư vấn.

Đây là một số bước cơ bản để lập kế hoạch bảo trì phòng ngừa. Bạn có thể điều chỉnh hoặc bổ sung theo nhu cầu của doanh nghiệp và thiết bị của bạn. Bên cạnh những ưu điểm thì bảo trì phòng ngừa thiết bị cũng có những hạn chế và thách thức cần được cân nhắc. Để có một kế hoạch bảo trì phòng ngừa thiết bị hiệu quả, hy vọng bài viết trên có thể làm nguồn tham khảo hữu ích cho bạn. >>> Xem thêm: Bảo trì dự đoán là gì? Tại sao phải cần đến bảo trì dự đoán